NÜRDAM Üniversitemizi CERN’e Güçlü Bağlarla Bağlıyor

25 Aralık 2022 Pazar

Geçtiğimiz günlerde merkez müdürümüz Dr. Yalçın KALKAN, ekibinde bulunan aynı zamanda NÜRDAM Danışma Kurulu üyelerimizden; İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Üniversitesi öğretim üyeleri Doç. Dr. Arif KÖSEMEN ve Doç. Dr. Sadullah ÖZTÜRK ile 15 günlük bir CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) ziyaretinde bulundu. CERN ile ortak yürütülen çalışmalar kapsamında, özellikle gazlı parçacık dedektörlerinde sorun haline gelen ve ilgili bilim çevrelerince sıklıkla tartışılan iyonik küme problemine özgün bir yaklaşım geliştiren Dr. Kalkan, elde ettiği sonuçları CERN RD51 işbirliği kapsamında bilim insanları ile paylaştı. Yakında literatür ile buluşacak bulgular; iyonik küme problemine çözüm arayışına yeni açılar kazandıracak, simülasyon programları ile yapılan hesaplamalara ilk defa iyonik küme etkisinin dikkate alınabilmesini sağlayacak öneme sahiptir. Araştırmanın ARGE çalışmaları TÜBİTAK tarafından desteklenmektedir.
 

Bunun yanında, Dr. Kalkan ve ekibi tarafından GEM (Gas Electron Multiplier) dedektörlerinde kullanılan yük çoğaltıcı yapraklarda selüloz türevi bir malzeme kullanılarak tamamen yerli ve orijinal bir yaprak geliştirilmiştir.Bu yaprak NÜRDAM laboratuvarlarında dedektör haline getirilmiş ve CERN RD51 laboratuvarlarında sinyal ve kazanç testlerine tabi tutulmuştur. Dedektör, yüksek voltajlarda sinyal üretme yetenekleri ile dikkatleri çekmeyi başarmıştır. İletkenliği kontrol edebilmek amacıyla, Epoksilenmiş Soya Yağı- Akrilik Asit Esteri malzemesi kullanılarak geliştirilen GEM yaprağı ise CERN RD51 laboratuvarlarında yapılan elektriksel karakterizasyon testlerinden başarı ile geçmiştir. Bu yeni nesil GEM yaprağı, NÜRDAM laboratuvarlarında temiz oda şartlarında dedektör haline getirilecek, sonrasında sinyal ve kazanç testlerine tabi tutulacaktır. Bu dedektörler, her aşaması yerli imkanlar ile tamamlanmış ilk GEM dedektörleridir. Yapılan çalışmalar, TENMAK (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu) tarafından yürütücülüğünü Dr. Yalçın KALKAN’ın yaptığı proje kapsamında desteklenmektedir.

 

 
Ek olarak Avrupa Komisyonunun CERN’in bilimsel örgütlenmesinde yapacağı köklü değişiklikler yakından izlenmiş, yetkililerle çeşitli görüşmeler yapılmıştır. CERN’in yeni yapılanması içerisinde oluşturulacak DRD1 kodlu Gazlı Dedektörler Araştırma Grubuna üniversitemizin kurucu enstitü olarak katılması kesinleşmiş olup, resmi kontrat (MoI belgesi) için hazırlıklar devam etmektedir. Kurucu enstitülerin kesinleştirme işleminin tamamlanmasını takiben rektörümüz Sayın Prof. Dr. Mustafa ALİŞARLI ile CERN direktörü Sayın Fabiola GIANOTTI arasında resmi bir kontrat imzalanacaktır. Böylece üniversitemizde NÜRDAM ilk defa dolaysız ve resmi olarak CERN’e kayıtlı enstitü olarak çalışmalarını sürdürecektir. Bunun yanında yeni yapılandırılacak DRD3 Yarıiletken Dedektörler Araştırma Grubuna üniversitemizin kurucu enstitü olarak katılması için başvuruda bulunulmuş, yapılanma çalışmalarının başlaması beklenmektedir. Ayrıca Süperiletkenlik ile ilgili henüz ismi ve kodu açıklanmayan ve kurulum çalışmaları yeni başlayacak olan araştırma grubu için de girişimler devam etmektedir.

Böylece CERN bünyesinde en az üç ayrı araştırma grubunda resmi üye enstitü olarak dedektör ve sensör teknolojileri alanında çalışmalar yürütecek olan NÜRDAM, üniversitemizin uluslararası tanınırlığına katkıda bulunmanın yanında yeni fikirler ve global projeler içinde geniş bir zemin bulacaktır.


----------------------------------------
 

Recently, our center director Dr. Yalçın KALKAN, along with members of his team who are also NÜRDAM Advisory Board members; Istanbul University-Cerrahpaşa faculty members Assoc. Dr. Arif KÖSEMEN and Assoc. Dr. Sadullah ÖZTÜRK, visited CERN (European Organization for Nuclear Research) for 15 days. Within the scope of the joint work with CERN, Dr. Kalkan developed a unique approach to the ionic cluster problem, which has become an issue in gas particle detectors and is frequently discussed by the scientific community. He shared his findings with scientists as part of the CERN RD51 collaboration. These findings, which will soon be published in the literature, will provide new perspectives on the search for solutions to the ionic cluster problem and will, for the first time, allow simulation programs to consider the effect of ionic clusters. The research and development work is supported by TÜBİTAK.

Additionally, Dr. Kalkan and his team developed a completely domestic and original leaf by using a cellulose-derived material in the charge multiplier leaves used in GEM (Gas Electron Multiplier) detectors. This leaf was turned into a detector in NÜRDAM laboratories and subjected to signal and gain tests in the CERN RD51 laboratories. The detector managed to draw attention with its ability to produce signals at high voltages. The GEM leaf, developed using Epoxied Soybean Oil-Acrylic Acid Ester material to control conductivity, successfully passed the electrical characterization tests conducted in the CERN RD51 laboratories. This new generation GEM leaf will be turned into a detector under clean room conditions in the NÜRDAM laboratories and will then be subjected to signal and gain tests. These detectors are the first GEM detectors completed at every stage with domestic means. The work is supported within the scope of a project led by Dr. Yalçın KALKAN and conducted by TENMAK (Turkey Energy, Nuclear, and Mining Research Agency).

In addition, the European Commission's major changes in CERN's scientific organization were closely monitored, and various meetings were held with the officials. Our university's participation as a founding institute in the Gas Detectors Research Group, coded DRD1, to be formed within CERN's new structure, has been finalized, and preparations for the official contract (MoI document) are ongoing. Following the finalization of the founding institutes, an official contract will be signed between our Rector, Prof. Dr. Mustafa ALİŞARLI, and CERN Director Ms. Fabiola GIANOTTI. Thus, for the first time, NÜRDAM will continue its work as an institute officially registered with CERN. Additionally, an application has been made for our university's participation as a founding institute in the newly structured DRD3 Semiconductor Detectors Research Group, and structuring work is expected to begin. Efforts are also ongoing for a research group related to superconductivity, whose name and code have not yet been announced, and which will begin its establishment work soon.

Thus, NÜRDAM, which will conduct work in detector and sensor technologies as an official member institute in at least three different research groups within CERN, will not only contribute to our university's international recognition but also find a broad platform for new ideas and global projects.